Solat Jamak Dan Qasar

Soalan

Salam.
Sy seorang yang jahil agama.. Kini sy berkerja di Sarawak.. Apabila ke banda terdekat, iaitu Kuching, dimana jaraknya hampir 100km, bolehkah saya menunaikan solat jamak di Kuching..? Apakah beza Jamak dan Qasar?? Dan bagaimanakah cara untuk menunaikan solat ini..?

Jawapan

Wassalam,
Anda boleh melakukan Solat Jamak dan qasar di dalam perjalanan ke Kuching kerana memenuhi syarat untuk melakukannya.

Berikut adalah penjelasan mengenai Solat Jamak dan qasar serta cara untuk melakukannya:

Panduan Dan Syarat Solat Qasar Dan Jamak

1. Solat Qasar
* Pengertian:
Solat Qasar adalah mengqasarkan (memendekkan) solat       yang empat rakaat iaitu Zuhur, Asar dan Isya’ kepada dua       rakaat sementara solat Maghrib dan solat Subuh tidak boleh diqasarkan.

* Hukum Qasar
Harus berdasarkan kepada dalil berikut:
1. Al-Quran surah al-Nisa’ ayat 101, maksudnya;
“Dan apabila kamu musafir di muka bumi, maka kamu       tidaklah berdosa mengqasarkan (memendekkan) solat jika       kamu takut diserang oleh orang kafir”.

2. sabda Rasulullah S.A.W, maksudnya:
“Ya’la bin Umayyah pernah bertanya kepada Umar bin al-       Khattab, “Kenapa kita perlu mengqasarkan solat sedangkan       kita berada dalam keamanan?”
Lalu beliau menjawab, “Aku       telah bertanya kepada Nabi s.a.w., dan Baginda bersabda,       solat qasar itu adalah sedekah yang Tuhan telah bersedekah kepadamu, maka terimalah sekalian kamu akan sedekah-       Nya”.
     (Riwayat al-Nasa’i dan Abu Daud)

* Jarak Dibenarkan Qasar
Dua marhalah (lebih kurang 90 kilometer).

* Syarat Solat Qasar
1. Hendaklah pelayaran atau perjalanan itu diharuskan oleh       syara’.
2. Jarak perjalanan itu tidak kurang daripada      dua marhalah (90 kilometer).
3. Berniat qasar di dalam takbiratul ihram.
4. Tidak berimam dengan orang yang solat tamam (sempurna/jemaah tempatan).
5. Hendaklah solat yang diqasarkan itu terdiri dari solat        empat rakaat.

2. Solat Jamak
* Pengertian
Makna Jamak ialah menghimpunkan.

Solat Jamak terbahagi kepada 2:
1. Jamak Taqdim iaitu mengerjakan solat Zuhur dan solat Asar       dalam waktu Zuhur atau solat Maghrib dan solat Isya’ dalam       waktu Maghrib.

2.         Jamak Ta’khir iaitu mengerjakan solat Zuhur dan solat Asar        dalam waktu Asar atau solat Maghrib dan solat Isya’ dalam        waktu Isya’.

* Syarat Solat Jamak
1. Solat Jamak Taqdim
i.Hendaklah bersolat secara tertib iaitu mendahulukan solat        Zuhur daripada solat Asar dan solat Maghrib daripada solat        Isya'.
ii.Hendaklah niat Jamak Taqdim di dalam solat pertama        sebelum salam tetapi yang afdhalnya di dalam takbiratul        ihram.
iii.Berturut-turut di antara solat yang dijamakkan itu.
iv.Berkekalan pelayaran atau perjalanan itu hingga takbiratul        ihram solat yang kedua.
v.Berkeyakinan adanya waktu solat yang pertama (Zuhur        atau Maghrib) berkekalan sehingga didirikan solat yang        kedua (Asar atau Isya’).

2. Solat Jamak Ta’khir
i.Hendaklah berniat jamak dalam waktu pertama iaitu        Zuhur atau Maghrib.
ii.Berkekalan pelayaran atau perjalanan hingga memberi       salam solat yang kedua.

* Niat Solat Jamak Dan Qasar

1. Jamak Taqdim:

a. Melakukan solat asar dalam waktu Zuhur

Lakukan solat zuhur 2 rakaat selepas itu di ikuti pula solat asar 2 rakaat.
Niat untuk solat zuhur ialah:
"Sahaja aku solat fardu zuhur 2 rakaat qasar dengan jamak takdim kerana Allah Taala".

Niat untuk solat Asar:
"Sahaja aku solat fardu asar 2 rakaat qasar dengan jamak takdim kerana Allah Ta’ala".

b. Melakukan solat Isyak dalam waktu Maghrib.
Niat untuk solat magrib:
"Sahaja aku solat fardu maghrib 3 rakaat dijamakkan fardu isyak dengan jamak takdim kerana Allah Ta’ala".

Niat untuk solat Isyak:
"Sahaja aku solat fardu isyak 2 rakaat qasar dijamakkan fardu magrib dengan jamak takdim kerana Allah Tallah".

2. Jamak Ta’khir:
a. Melakukan solat zuhur dalam waktu asar.
Dengan syarat kita mesti niatkan dahulu dalam hati sebelum habis waktu zuhur iaitu: "Aku nak jamakkan solat zuhur dalam waktu asar"
Lakukan solat asar 2 rakaat selepas itu di ikuti pula solat zuhur 2 rakaat.

Niat untuk solat Asar:
"Sahaja aku solat fardu asar 2 rakaat qasar dengan jamak takhir kerana Allah Taala".

Niat untuk solat Zuhur:
"sahaja aku solat fardu zuhur 2 rakaat qasar dengan jamak takhir kerana Allah Talla".

b. Melakukan solat Maghrib dalam waktu Isyak.
Dengan syarat kita mesti niatkan dahulu dalam hati sebelum habis waktu Maghrib:
“Aku nak jamakkan solat Maghrib dalam waktu Isyak"
Lakukan solat Isyak 2 rakaat selepas itu di ikuti pula solat Maghrib 3 rakaat.
Solat Maghrib tidak boleh diqasarkan (dipendekkan). Ia tetap 3 raka’at.
Niat untuk solat Isyak:
"Sahaja aku solat fardu isyak 2 rakaat qasar dijamakkan fardu magrib dengan jamak ta’khir kerana Allah Tallah".

Niat untuk solat Maghrib:
"Sahaja aku solat fardu maghrib 3 rakaat dijamakkan fardu isyak dengan jamak ta’khir kerana Allah Talla".

* Peringatan:
1. Solat Subuh tidak boleh dijamak dan diqasarkan.
2. Jika berhenti di sesebuah tempat, tempoh yang dibenarkan untuk melakukan Jamak dan Qasar hanya 3 hari dan 2 malam sahaja. Jika lebih, perlu bersolat seperti biasa (solat sempurna/tam)

Nota:
Sila dapatkan buku panduan mengerjakan Solat Jamak dan qasar di kedai buku agama yang berdekatan. Wallahu 'Alam.